nje teleskop i vogel zbulon nje planet

Nje teleskop shume i vogel ka kapur ne objektivin e tij nje planet shume te madh te rrethuar nga yje jashtezakonisht te larget. Kjo gje ka mundur te behet duke zbatuar nje lloj te re teknologjie e cila u hap rrugen zbulimeve nderplanetare duke e futur ate ne nje faze te re zbulimesh, thone shkencetaret amerikane.
Ky teleskop ka nje diameter jo me shume se 10 cm (4 inc) dhe eshte shume i pershtatshem per t'u perdorur ne cdo rrethane dhe kudo. Ndryshe nga teleskopet e medhenj e gjigante qe perdoren sot per kete qellim e qe jane ne vende fikse dhe qe s'mund te transferohen gjetke.
Ky teleskop i vogel mund te futet ne turbulliren e mjegullnajes yjore ne distanca mjaft te largeta qe shkon pertej 500 vjet-drite larg! (Duhet ditur qe nje vit-drite eshte e barabarte me 10 trillione km.)
Ne pamjen e turbullt te yjeve, shkencetaret kane mundur te dallojne kete planet te madh i cili bllokon nje pjese te madhe te drites se yjeve qe na vjen permes tij dhe ben te mos shquhet mire.
Me vone, vezhguesit bene te mundur qe ky pohim te konfirmohet edhe nga nje teleskop tjeter i madh ne Havai, i cili ka nje diametr prej 10 m. Me kete pohim u vertetua se ky teleskop i vogel ka fuqi te madhe per zbulime.
Deri me sot numerohen me shume se 100 eksoplanete (planete jashte sistemit tone diellor A.B.) te zbuluar, te cilet kane nje orbite si planeti yne rreth diellit te tyre. Te gjithe keta planete jane zbuluar brenda dhjetevjecarit te fundit. Shume prej tyre jane zbuluar duke vezhguar yjet (diejte A.B.) te cilet jane me te kapshem nga teleskopet e tokes dhe eshte pare qe 'hije' te vogela rrotulloheshin rreth tyre. Me vezhgime te vazhdueshme jane kuptuar qe ato 'hije' jane planete dhe keshtu ka ardhur zbulimi i tyre.
Planeti i ri i porsazbuluar eshte emertuare me emrin TrES-1 dhe eshte nje planet gazi gjigant ne masen e Jupiterit qe gjendet ne konstelacionin yjor me emrin Lyra ("the lyre").
Rrotullimi i tij rreth djellit eshte ne distancen 4 milione milje (6 437 376 km), gje qe tregon se eshte me afer se sa Merkuri me diellin tone. Kjo ben qe temperatura e tij te jete shume me e larte se mbi 1 500 grade F.
"Ky zbulim tregon se edhe nje teleskop modest mund te jape nje kontribut te madh ne zbulimin e planeteve", thote Guillermo Torres i qendres astrofizike te Harvardit, i cili eshte bashkautor i nje studimi mbi zbulimin e planeteve.

interesante